Bakla yetiştirme maceram

Bakla yetiştirme maceram maalesef canavar otu ile sınavıma dönüştü

Bu sene ilk defa kışı kısmen de olsa Çeşme - Reisdere de geçirme kararı almıştım.
 Bu sayede kasım sonunda bakla tohumlarım toprak ile buluşabildi (Yağmurlar başlamadan dikme demişlerdi ama biraz daha erken dikilebilirmiş)
Daha önce planlanmış İspanya ziyareti nedeniyle Aralık ortasında İstanbul’a döndüm yani sulama işlemini sadece dikerken yaptım sonrası Allah’a emanet oldu

Ocak sonunda Reisdere’ye döndüğümde 15 -20 cm e ulaşmıştı boyları

Oldukça yağmurlu bir dönem olduğu için fazla sulamaya gerek olmadan büyüdü baklalarım
İlk geldiğimde resim çekmemişim bu boy ilk hasat tarihine ilişkin

İlk hasatımı 4 nisan da yaptım

Az olduğu için dolapta 3-4 gün bekledi döküm hızlanınca bir yemeklik toplayıp pişirdim

Buraya kadar herşey çok güzeldi

Baklanın filizlerinde siyah böcekler vardı ama çok sorun etmeden ziraatinin önerdiği ilaçı uyguladım tam sonuç alamadım ama baklalar gayet güzel gidiyordu

Sıra başındaki bir bakla kökünün dibindeki bir çiçek vardıki gayet güzel görünüyordu bahçeyi görenlerinde katkısı ve görüşü ile yabani bir çiçek olduğunu düşünüp ellemedim.

Ama zaman  geçtikçe işkillenmeye başladım . Bu arada bakla toplamaya devam ediyordum.  Fena da verim almadım baya taze bakla yedik 

Ankara’daki Dayıma, Bursa’daki Teyzeme ve bir kaç arkadaşıma kargo paketi bile hazırlayıp gönderme imkanım oldu. Korona günlerinde bir kaç yüz güldürmenin keyfini yaşadım çok şükür. 💃🏻

Hatta sonunda taze bakla saklama yöntemlerini araştırıp bir kaç paket de derin dondurucuya attım. Pek iyi olmuyor deseler de denemek istedim

Ot önceleri küçük ve tekti yada ben öyle sanıyordum sonra çoğalmaya, ben görmeye başladım

Sonunda Facebook da atalık tohum takas grubuna danışmaya karar verdim. Aman ne göreyim meğer çok zararlı bir otmuş

CANAVAR OTU / KANSER OTU / BAKLA BOĞAN

Resmini gören hemen sök, yak gibi ifadeler kullanarak durumun vahametini anlattı. Sordum soruşturdum ilacı yok dediler. Sonra köyden bir çiftçi ilacı var dedi ziraate gittim o yasaklı ilaçlardan dedi yani vahim ötesi 

Bide begonvilin dibinde de görünce bahçede temizliğe giriştim.

Kaç el arabası doldurdum saymadım. Önce sadece otu sökmeye çalıştım ama öylesine kökle birlikteki tek başına söküldüğünde toprakta bir şeyler kalıyor. Onun için bu sefer dibinde ot olanları köklemeye başladım. Hepsi söktüğümü sandığımda ertesi gün başka kökde gördüm. 

Köklediğim baklaları ayıklayıp iç bakla olarak kullanmak üzere derin dondurucuya attım.

Sonunda 15 mayısta serüveni sonlandırmam gerektiğine karar verip maalesef tohumluk olmalarını beklemeden söküm işlemini tamamladım.

Önce dalları kesip baklaları ayırdım en çok da baklanın gövdesini toprağa tekrar karıştıramadığıma yandım. Çünkü toprak için müthiş bir azot besin kaynağı olacaktı 😔 Kısmet 

Ayıklayıp iç bakla olarak saklamak üzere poşetledim.

Baklaların dalları kesilince son durum aşağıdaki gibi ortaya çıktı meğer her kökün yanında, içinde birden fazla varmış

Bu arada dalların en alttakilerini tohumluk olarak bırakmıştım onları ayırıp içini çıkarmadan kurumaya bırakmıştım ama bu zararlının tohumdan da geçebileceği bilgidini alınca bundan da var geçtim

Oldukça fazla deneyim biriktirdim inşallah seneye daha başarılı ve verimli bakla üretimi yapabilirim. Tabii bunun için öncelikle gerçek tohumluk bakla temin etmem gerekecek.

Öncelikle bu sene 4 sıra bakla benim için fazla olduğunu anladım 2 sıra yeter

Sonra sıra araları az olmuş biraz da açmam gerek. Zaten 2 sıra dikmeye karar verdiğime göre sorun olmaz 

Böceklenme konusu için ise uç izleri kesmek gerekiyormuş onu da öğrendim.

Bu arada begonvilin dibindekini gerçekten söküp sökemediğimden emin değilim yaprakların durumu fena 

Ziraate sordum besin takviyesi verdi ama  hala daha hiç bir çiçek belirtisi yok 

Facebook “Ziraat Mühendisleri Eğitim Sayfası”grubundan 

CANAVAR OTU (OROBANŞ) İLE MÜCADELE

Uzun yıllardır canavar otu konusunda yapılan çalışmalar, sadece tek başına hiç bir mü­cadele yönteminin canavar otunu kontrol altına alınamadığını göstermiştir. Bu nedenle canavar otunun sorun olduğu kültür bitkisindeki en uygun mücadele şeklini bilmek gerekir.

1. Bulaşmayı önleme: canavar otlarının mücadelesinde dikkat edilmesi gereken en önemli, en kolay ve en ekonomik yöntemdir. Bulaşmayı önlemek için;

Temiz tohumluk ve fide kullanılmalı, sertifikalı tohumlar tercih edilmelidir.  İyi yanmış hayvan gübresi kullanılmalıdır. Toplanan canavar otları kesinlikle tarla içine, kenarlarına bırakılmamalı, sulama kanallarına atılmamalıdır. Bunlar derin çukurlara gömülmeli ya da yakılmalıdır. Sulama suyunun canavar otu tohumu içermemesine dikkat edilmelidir. Bulaşık alanlarda kullanılan tarımsal alet ve makineler başka bir alanda kullanılmadan önce temizlenmelidir. Bulaşık alanlarda otlayan hayvanların temiz alanlara girmesi engellenmelidir.

 2. Elle çekme tarlada canavar otu tohum bağlamadan önce yapılmalıdır. Toplanan canavar otları mutlaka yakılmalı ya da derin çukurlara gömülmelidir.

3. Derin sürüm, toprağın ilk 10 cm derinliğinde yer alan canavar otu tohumlarını daha derinlere gömerek, canavar otu yoğunluğu azaltılır. Derin sürüm yapıldıktan sonra mümkün olduğunca toprak işlemesinden kaçınılmalı ya da işleme yüzeysel yapılmalıdır.

 4. Münavebe: tarlada canavar otu konukçusu olan kültür bitkilerini yetiştirmek canavar otu yoğunluğunu her yıl arttıracaktır. Bu nedenle mısır, buğday ve arpa gibi canavar otunun konukçusu olmayan bitkiler münavebede kullanılmalıdır.

 5. Toprağın örtü ile ısıtılması (Solarizasyon) ile elde edilen yüksek sıcaklıkta toprak içerisindeki canavar otu tohumları ölmektedir. Bu uygulama oldukça etkili olup, örtü altı sebze üretiminde kullanılmaktadır.

6.Tuzak bitkiler: Son yıllarda keten, şalgam turpu ve kırmızı mercimek tuzak bitki olarak kullanılmaktadır.

7.Dayanıklı çeşit kullanılmalı: Bu yöntem özellikle ayçiçeği yetiştiricilerinin kullanabileceği bir yöntemdir.

8. Geç ekim: Bu yöntemin tüm konukçu bitkilerde uygulanması mümkün olmamak­la birlikte mercimek ve bakla gibi bitkilerde canavar otu yoğunluğunu azaltmak için kullanılabilen bir yöntemdir. Bu yöntemde kültür bitkisinin çeşit seçimi ol­dukça önemlidir. Geç ekim yapılacaksa erken olgunlaşan çeşitler seçilmelidir. Geç ekimin verime olumsuz etkisinin olup olmadığı bilinmeli, olumsuz etkisi yoksa geç ekim tercih edilmelidir.

9. Biyolojik Mücadele: Yapılan araştırmalar sonucunda bir böcek türü olan  Phytomyza orobanchia Canavarotu ile savaşta çok önemli bir biyolojik savaşım etmeni olduğunu, bu türün larvalarının canavar otunun tohum ve gövde dokuları içinde beslenerek zarar yaptığını ve bu sineğin Orobanche crenata Forsk.'nın tohum kapsüllerinde % 94 oranında zarar yaptığını açıklamışlardır. Böcek türlerinin dışında hastalık etmeni olarakta Fusarium oxysporium ve Alternaria sp. türleri biyolojik mücadele ajanı olarak belirlenmiştir.

 10. İlaçlı mücadele, ülkemizde canavar otlarına karşı ruhsat almış yabancı ot öldüren ilaçlar (herbisitler) bulunmaktadır. Bu herbisitleri kırmızı mercimek, tütün ve ayçiçeğindeki canavar otlarını öldürmektedir. (Sanırım ziraate yasaklandı denen ilaç bu olmalı)

İç bakla pişirme ve kullanma tarifleri

Asıl benim için iç bakla enginarın yardakçısı o yüzden genellikle taze bakla aldığımda iri kart çıkarsa tanelerini ayırıp derin dondurucuya atardım. Bu yüzden bu sene bu işi daha çok yaparım diye düşünürken elimde bir yağın iç bakla oldu.

Bizim ailenin iç bakla deneyimi ise Anne tarafımın memleketi olan Amasya usulü bakla dolmasında 

Aslında kuru bakla kullanılır ama bu kez denedik taze iç bakla ile de gayet güzel oluyor. İlk etap çıkan taze iç baklaları hiç derin dondurucuya atmadan kullandık.

kuru bakla kullanımının temel nedeni saklama yöntemi o olduğu içindir sanırım ama bakalım derin dondurucudan çıkanlar da tazesi gibi olacak mı 🤔

Tabii birde fava yapmak istiyorum daha önce hiç yapmadım deneyeceğim.

Bi de iç bakla salatası diye bir şeyler gördüm 

Facebook “Ata tohum takası” grubundan Cafer kumsal Kıbrıs’tan birkaç tarif  yazmış denemek lazım

Tarif 1: Haşlayıp soğumaya bırakın. Kabukları sert mi yumuşak mı bakın. Sertse soyun. Rondoya koyup arzu ettiğiniz miktarda tahin ekleyip ezin. Limon suyu, azıcık zeytinyağı ve kişniş(golyandro) ekleyerek afiyetle yeyin.

Tarif 2.: kabukları yumuşaksa bıçakla çizerek kuru fasulye gibi salçalı pişirebilirsiniz. Pişmeye yakın azcık limon eklemeyi unutmayın.

Tarif 3: enginar, havuç ve patatesle beraber haşlayın. Suyundan azcık bırakın. İçerisinde sarımsak kızarttıginiz zeytinyağını ekleyip limon sıkarak afiyetle yeyin.

Tarif 4: Soğanla beraber  zeytinyağında kızartıp Yumurta kırarak ya da sarmısakli Yoğurt ekleyerek tüketebilirsiniz.

Yine aynı gruptan 

Hatice Doğan’ın tarifi : İç baklayı haşladıktan sonra domtesli bulgur pilavı

Hatice Hayat Erman’ın tarifi : Hindiba filizleri ile haşlayıp süzdükten sonra üzerine zeytin yağı limon veya azıcık sirke gezdirip yedik İç bakla enginar ile pişirildiğinde çok güzel olur. İç baklaları çiğ olarak zeytin ekmekle yemeyi deneyin.

Emine Dinçkurt Güvenç İn tarifi: bız ıc baklayı soyup, ıcını alırız. once sıcak suya sonra soguk suya şoklarız. ıc baklanın ıcını, z.yagında soganı oldurup ıcıne eklerız. 

Ayten Sarıkaya’nıntarifi : Ben difrize koydum denedim çok güzel oldu. Yanliz pişirirken önce haşladım limon sıkarak. Kuru fasulye gibi pişirdim çok güzel oldu

*******

AOF Fitopatoloji kitabından